Pagina 11

conclusie dat hiervoor geen enkele, concrete aanwijzing is gevonden. Ik wil er in dat verband nog op wijzen dat het juist dit aspect was dat in de gewraakte KRO uitzending in suggestieve zin prominent aan de orde werd gesteld.

De conclusie moet dan ook zijn dat de KRO willens en wetens en tegen beter weten in het vermoeden van alcoholgebruik door de bemanning in uiterst suggestieve zin heeft geïntroduceerd.

Een journalist die bij het grote publiek een suggestie introduceert waarvan hij weet dat die onjuist is kan zich als hij daarvoor ter verantwoording wordt geroepen niet op zijn "waakhondfunctie" beroepen. Zeker geldt dat wanneer door die onjuiste suggestie de eer en goede naam van ingezetenen c.q. hun nabestaanden wordt aangetast.

Feiten gebleken na de uitzending

Bij dupliek(39) wringt de KRO zich in allerlei bochten om toch maar aan te tonen dat de uitzending werd gerechtvaardigd door nadien gebleken feiten en omstandigheden. En die feiten en omstandigheden zouden dan moeten blijken uit de complete rapportage van het Gouvernement van Nieuw Guinea, de KLM en de Onderzoekscommissie, zoals door De Roos bij Repliek in het geding is gebracht.

Dienaangaande zij opgemerkt dat die rapportage ter beschikking stond zes dagen nadat de KRO aan de Raad voor de Luchtvaart om commentaar had gevraagd(40). Zes dagen dus na de uitzending. Het is onbegrijpelijk waarom de KRO haar uitzending niet in afwachting van die rapportage heeft uitgesteld.

Daarnaast blijkt uit de rapportage nu juist hoe precies en toegewijd alle onderzoeksinstanties te werk zijn gegaan. Talloze getuigen werden gehoord. Een complete reconstructie van de vlucht werd uitgevoerd. Duidelijk is hoe de instanties hebben geworsteld met de vraag: vliegersfout, technisch mankement of beide?

Inderdaad: Thijssen is niet als getuige gehoord. Daartoe was ook geen enkele aanleiding. Hij was geen overlevende van de ramp. Hij heeft de ramp niet zien gebeuren. Hij heeft zelfs het vliegtuig niet zien wegvliegen.

39 nrs 27 - 48

Pagina 12

Gelet op zijn verklaring in voorlopig getuigenverhoor hàd Thijssen ook niets relevants te melden. Hij kende De Roos niet. Hij was hofmeester geweest in de Sorido longroom, maar was dat ten tijde van de ramp niet meer. Hij zou KLM mensen bij een bar hebben gezien, niet bij de Sorido maar bij de oude base. Deze oude base lag ca. een uur lopen vanaf de Sorido, door slecht begaanbaar terrein met slangen en ander ongedierte op het pad. Thijssen wil doen geloven dat hij de nacht van de ramp de weg naar de oude base heeft gelopen, daar KLM mensen aan de bar heeft gezien, om vervolgens binnen 5 minuten een uur lang weer terug te lopen door nacht en ontij naar de Sorido. Deze tournure van "de andere bar" was nodig omdat de "echte barman" op Sorido in voorlopig getuigenverhoor heeft verklaard de avond van de ramp absoluut geen KLM mensen aan zijn bar te hebben gehad(41). Het verhaal van Thijssen lijkt dan ook van A tot Z verzonnen, hetgeen te meer blijkt uit zijn bijdrage in "het Schorpioentje",(42) waar Thijssen in het geheel niet spreekt over nachtelijke escapades maar over "naar kooi gaan".
Geen enkele reden, kortom voor de Onderzoekscommissie om Thijssen te horen.

Geconcludeerd kan worden dat het werk van de diverse onderzoekers "State of the Art" in 1957 was. Het was geheel in overeenstemming met Annex 13 van het Verdrag van Chicago, dat het format geeft voor het werk van onderzoekscommissies als deze.

Ook het door de KRO zwaar aangezette "gonzen van geruchten over drankgebruik" is op niets gebaseerd. Het hoofd Vliegdienst Canters(43) heeft verklaard dat Biak een kleine gemeenschap was waarin verhalen dan wel geklets doorgaans iedereen bereikten, maar dat hem uitlatingen over drankgebruik nooit hebben bereikt. Canters weerlegt meteen de verklaring van Bonne (44) die beweerde dat Canters of Minderhout, vlak na de ramp sprekende over de piloot, de woorden "en hij had nog gedronken ook" zou hebben gesproken. Een zelfde weerlegging doet Minderhout(45): volkomen onzin.

Verder: Sollewijn Gelpke(46), destijds controleur van de Schouteneilanden, verklaart onomwonden dat tijdens het onderzoek er nooit sprake van is geweest, dat gebruik van alcohol van gezagvoerder De Roos of van enig ander lid van de bemanning van de Neutron bij dit ongeluk een rol zou hebben gespeeld. Hij vervolgt:

41 Vgl. de verklaring van Max Tak, Witboek bijlage 5.
42 Witboek, bijlage 20
43 Witboek, bijlage 26
44 Witboek, bijlage 25, blz. 12
45 Witboek, bijlage 27, blz 8 onder en 9 boven
46 Repliek prod. 3

Ook voor reacties op deze herinneringen kun je terecht op het prikbord/forum.