Wie Manokwari zegt, zegt sleephelling; het
is een gevleugeld woord geworden.
We hebben voor onze lezers eens een kijkje mogen nemen in die „kuil
van Manokwari", alwaar een sleephelling in aanbouw is onder leiding
van een der meest doorzettende mannen van dit rijksdeel, ir. C. van
Konijnenburg. De man met een prima reputatie en die nu ook weer in
Manokwari zal bewijzen, dat de meest pessimistische lieden — die nog
immer geen fiducie hebben in de a.s. helling — ongelijk zullen
krijgen.
uitmonding der pompen van de sleephellingkuil
Er zullen ongetwijfeld mensen zijn, die vinden,
dat dit grootse werk in de hoofdstad des lands had dienen te
verrijzen, doch om verscheidene redenen is dat niet gebeurd en wel,
omdat men indertijd in Manokwari kon putten uit een overschot aan
arbeidskrachten. Verder heeft ook de centrale ligging van de plaats
in de Vogelkop een woordje meegesproken en niet te vergeten: onze
mooie Doré-baai, die zeer zeker een hele vloot zou kunnen bergen,
zoals dit in de afgelopen wereldoorlog het geval geweest is.
De „helling" is gelegen in een zeer diepe kuil van ca. 9 meter en
bestaat uit 26 wagens, die over rails lopen en elk afzonderlijk zijn
te bedienen. De lengte is 120 en: de breedte 140 meter, terwijl er
naast de eigenlijke helling nog een betonnen ruimte is uitgespaard
voor eventuele . schroef -reparaties bij grote schepen. Wanneer nu
een schip via het doorgangskanaal de kuil is binnengetrokken (door
kabels die om kaapstaanders lopen), dan is het woord aan de wagens,
waarop — zoveel nodig — richttorens zijn aangebracht, die voorzien
zijn van rollen, die tegen de vlakke zijde van het schip worden
aangezet. Zo gauw het schip dan klem zit, is het in z'n horizontale
stand. Door lierkettingen — een ketting weegt „maar" 41/2 ton —
worden de wagens dan omhoog getrokken en komt het schip op de
helling. Het kan ook droog gezet worden, indien dit voor reparaties
van langere duur nodig blijkt te zijn, omdat het water in de kuil
straks tot 97 meter op de helling staat.
Meerdere schepen tegelijk kunnen op de helling gerepareerd worden en
een levensgrote kraan met" zijn vlucht van 30 meter met een
hefvermogen van 12 ton op de helft en 3 ton aan de top, kan twee
schepen bedienen. Deze kraan is gemonteerd onder leiding van een
man, die daarmede het bewijs leverde iets in zijn mars te hebben: de
heer Ch. L. Meyer; zijn sporen had hij reeds verdiend door zijn
geleverde prestaties in Indonesië bij het herstellen van
spoorwegbruggen tijdens de politionele acties. Op de sleephelling is
hij de onvermoeibare, naast de onvermoeibare directeur.
In de kuil zelve komt nog een kademuur van gewapend beton, waaraan
twee schepen gemeerd kunnen worden voor dekreparaties. Andere
schepen kunnen dan nog ongehinderd op de helling getrokken worden.
Thans werken |
|
zestien pompen onafgebroken om het grondwater
weg te pompen en de kuil droog te houden tot men met de bouw gereed
is gekomen. We zagen in de put, waarin alle pomp-slurven uitmonden,
de peilschaal op 8,95 meter staan. Het ligt nu in de bedoeling, dat
het grondwater straks langzaam opkomt met een snelheid van ca. 20
cm. per dag tot een hoogte van 1,70 meter. Dan zal er zout water in
de kuil worden gepompt tot de waterspiegel een hoogte zal hebben
bereikt van ca. 6,50 meter. Door deze wijze van werken wordt
voorkomen, dat alle zoetwater-bronnen in de naaste omgeving gaan
verzilten. Men pompt ca. 120.000 m3 water per etmaal.
Een grote moeilijkheid zal nog moeten worden
omzeild, voordat het eerste schip „de kuil van Manokwari" zal kunnen
binnenvaren en dat is het verwijderen van nog ca. 70.000 m3 zand,
dat momenteel de kuil van de zee afsluit en waar het doorgangskanaal
is geprojecteerd. Maar de heer Van Konijnenburg zou niet de naam
hebben van een stugge doorzetter, wanneer hij ook daarvoor niet een
oplossing had gevonden. Er wordt nl. een sleuf gegraven met
draglines, die de diepte van de kuil zal moeten krijgen. Wanneer
deze sleuf droog blijft op 6,50 meter diepte, dan kan ca. 40.000 m3
zand in het droge worden weggehaald: men mag nl. niet het risico
lopen, dat tijdens het afgraven van deze zandrug op een gegeven
moment ,,de dijk door breekt" en de pompinstallaties in de kuil
vernielt en kubieke meters zand naar binnen stromen.
Deze sleephelling — ook wel dwarshelling
genoemd — is enig in zijn soort in de hele Pacific en de voor de
helft reeds gereed zijnde kademuur de eerste in ons land. Het zal in
de toekomst overbodig zijn dure reparaties en revisies te moeten
ondergaan in Australië, Hongkong of Singapore: want ook de moderne
B-jagers kunnen hier terecht daar de helling een lichtvermogen heeft
van 3600 ton. Een leeg Victory-schip — bij honderden gebruikt in de
tweede wereldoorlog — kan nu „bij ons" gerepareerd worden.
de „kuil" van Manokwari, rechts de in aanbouw zijnde kademuur
Naast de helling staat er aan de waterkant een
50-tons hefinrichting, gebouwd om zwaar materiaal van lichters te
lossen, doch nu gebruikt om kleine schepen — zoals de bekende
patrouilleboten — te repareren.
En om alle reparaties zelf te kunnen uitvoeren, zijn er verscheidene
fabrieken op het terrein gebouwd, waarvan we slechts noemen de
lasserij, de bankwerkerij, de scheepsbouw, de
houtbewerkingsafdeling, enz. In de huidige opslagloods komt straks
een gieterij.
Dit gigantisch werk wordt uitgevoerd door de A.B.M, onder leiding
van de heer Van Lith.
Als streefdatum noemde de heer Van Konijnenburg 15 mei; wij hopen op
of omstreeks die dag met trots te mogen zeggen: in Manokwari werd
iets groots verricht. JHAK |
|