Strijd om de Jappengrotten

Pacific, West Nieuw Guinea, Biak 1944

Op 1 Juni meldde het geallieerde Hoofdkwartier aan de pers, dat na harde gevechten, de tegenstand van de Japanners ten Oosten van Bosnik was gebroken. Op 3 Juni verklaarde een officiële woordvoerder: “Wij zijn bezig met zuiveringsacties”. Dat alles was nu echter al elf dagen geleden. Op Generaal Krueger’s Hoofdkwartier werd het mij al spoedig duidelijk, dat er in Biak inderdaad iets mis was gegaan. Het resultaat was, dat ik de volgende dag bij het aanbreken van de ochtend vliegsgewijs naar Biak diende te vertrekken om daar het bevel over te nemen.

Mijn hele hoofdkwartier zou diezelfde dag per boot volgen. De opdracht luidde, dat i8k mij in het bezit diende te stellen van de drie vliegvelden op het eiland om deze geschikt te maken voor gebruik van onze toestellen. Het is geen eenvoudige zaak om op zo korte termijn een volledig hoofdkwartier te verplaatsen. Ik ontbood onmiddellijk mijn stafchef, generaal Beijers en vertelde hem, dat hij moest pakken. Ik voerde korte besprekingen met leden van de staf van het 6e leger, waarbij mij duidelijk werd gemaakt, dat onze strijdkrachten in Biak het zwaar te verduren hadden tegen de ervaren Jappen, die uitgerust waren met zware kanonnen en tanks.

Toen ik ’s avonds laat op mijn bureau terugkeerde, was iedereen opgewonden, maar efficiënt bezig met de voorbereidingen van ons vertrek. In de koelte van de ochtend van de volgende dag vertrokken wij; Beijers, enkele belangrijke stafofficieren en ikzelf.

In een snelle boot staken wij het prachtige Sentani meer over, naar twee Catalina’s, die op ons lagen te wachten. Enkele minuten later stoven wij door het water en stegen op in de opkomende stralen van de zon. Wij zetten koers naar Biak, drie honderd mijl verder weg. Vanuit mijn raam kon ik onze jagers zien, die gedurende de vlucht voor onze veiligheid zorgden. Wij hadden enkele kaarten bij ons, maar in feite geen idee, wat wij op Biak zouden vinden.

Natuurlijk wist ik uit oogpunt van strategische overwegingen, hoe belangrijk dit eiland voor ons was. Met Biak in ons bezit kwamen de Filippijnen onder het bereik van onze bommenwerpers en bovendien zouden onze jagers de vijandelijke vliegvelden op het eiland Palau kunnen aanvallen. Ik wist, dat de Mokmer strip op 6 Juni door onze troepen was veroverd, maar tot nu toe was dit maar een schamele overwinning, aangezien de Jappen het vliegveld voortdurend onder vuur hielden, zodat onze toestellen er geen gebruik van konden maken. Wij daalden in de baai bij Bosnik, waar de eerste landing had plaats gevonden en landden juist op de top van een golf in het water. En wat voor een golf….

Voor een man van mijn lichaamsafmetingen is het overstappen van een vliegboot in een landingsvaartuig altijd een groot avontuur. Bij wat ruw weer betekent een verkeerd berekende sprong op zijn minst een paar gebroken ribben of een gebroken been.

Een kleine L.C.M. (landingsvaartuig) danste voor de Catalina op en neer, dwars voor de neus van het toestel. Voetje voor voetje schuifelde ik naar voren. Het was precies twaalf uur s’middags. De jeugdige piloot van de Catalina probeerde mij te helpen, maar een onverwachte golf spoelde hem overboord. Gelukkig was hij een goed zwemmer en kon hij weer aan boord gehesen worden. Enigszins buiten adem zag ik toch kans om uiteindelijk in het vaartuig terecht te komen. Zodra ik aan wal was begaf ik mij naar het “task force” hoofdkwartier waar ik mij onmiddellijk een beeld trachtte te vormen van de zeer verwarde en moeilijke situatie van dat ogenblik. Voor het eerst hoorde ik, dat de toestand op de 2e en 3e dag van de invasie dermate hopeloos was, dat de gehele actie tot een mislukking gedoemd was.

Wij waren geland in Bosnik, één van de twee plaatsen aan de Zuidkust, waar het terrein tussen de Oceaan en de hoger gelegen grond enigszins vlak was. De rotsen waren slechts enkele honderden meters van het strand gelegen, en gaven de Jappen een uitnemende kans de situatie volkomen te beheersen. Desondanks bood de vijand op D-day slechts weinig tegenstand en de vijandelijke vliegtuigen, die gedurende de rest van de campagne een ware plaag zouden blijken te zijn, lieten zich op die dag zelfs niet zien.