Men bleek in Sorong (Vogelkop van Nieuw-Guinea)een kamer voor me te hebben besproken in "Hotel Paradise" en dat klonk veelbelovend. Het was een betrekkelijk ruim gebouwd paviljoenhotel, zoals je er in Indië veel had, en nadat ik ten overstaan van een Chinese dame het hotel register had ingevuld(onder andere dag en uur van aankomst!), bracht een Indonesische djongos me naar mijn kamer. Ze was redelijk, maar bepaald niet paradijselijk. In de eetzaal ontdekte ik echter later, dat dit "Paradise" eerder iets met de paradijsvogel te maken moest hebben: er hing daar tenminste een grote draadplastiek van zo'n beest. Nieuw-Guinea is beroemd om die vogels, al heb ik er geen een levende gezien. Ik hoop echter, dat zij niet te sprekend lijken op die gestileerde van draad, want reeds bij de eerste maaltijd viel het me op, hoe venijnig dat dier hing te kijken.

Ik zou u dat niet verteld hebben (hotelruimte vormt op Nieuw-Gumea namelijk ook al een probleem), als dat Paradisehotel niet typerend geweest was voor Sorong. Na een paar maaltijden in de eetzaal ging ik er die vogel namelijk van verdenken, dat hij kwaad naar de gasten keek, die steeds schaarser in Sorong arriveren. Dat hij ons weinig goeds gunde, bleek uit de abominabele onverschilligheid, waarmee men het eten serveerde. Vermoedelijk werd het één keer warm gemaakt en wie op dit hoogst gewichtige, maar nooit gepubliceerde ogenblik toevallig niet aantafel zat, kreeg het in alle latere stadia van afkoeling, tot koud toe. Menu's waren er niet en pas op de laatste dag hoorde ik volkomen toevallig, dat je er wel iets anders bestellen kón.

Eens zal dit wel een goed hotel geweest zijn, toen het nog in beheer was bij de Nederlandsche Nieuw-Guinea Petroleum Maatschappij (NNGPM). Uit die tijd stamden kennelijk nog de NNGPM-borden op tafel, de kaasschaal met het Shellembleem en de juskom, waar in men bij het ontbijt de koffiemelk opdiende. Thans was het in handen van een Chinees, miljonair waarschijnlijk, die,naar men mij vertelde, grote dumpvoorraden had opgekocht van de NNGPM en ook het oliehotel had overgenomen.

"Had u hier dan nu nog iets beters verwacht?" vroeg mij een Nederlander, die in Sorong woonde, verbaasd." U weet toch wel, hoe WIJ Sorong tegenwoordig noemen! Sorong...so wrong'"(een Engelse woordspeling, die in het Nederlands verloren gaat: "zo verkeerd").

Met de olie is het praktisch afgelopen op Sorong. De maatschappij (veertig procent Shell, veertig procent Standard Vacuum, twintigprocent Amerikaanse combinatie) heeft haar concessies teruggegeven en sluit geleidelijk haar boorterreinen. Grote dumps met allerlei modern materiaal staan te roesten in de tropische regens, worden bedreigd door de snelle, wraakzuchtige jungle: ze zijn te koop of reeds verkocht, zullen misschien uiteindelijk nog wel voor een deel op de schroothoop komen. De machtige bulldozersscrapers hoeven geen nieuwe wegen meer aan te leggen, boorputten worden dichtgemetseld, de boorterreinen weer brandschoon opgeleverd, zoals de mijnwet dat eist. In feite is daarmee een eind gekomen aan het enige spectaculaire winstbelovende project, dat Nederlands Nieuw-Guinea tot op heden ooit heeft gehad. In feite is daarmee het lot