Nicolaas Jouwe geinterviewd door Gerard Klaasen
![naar vorige pagina](../../images/pijlterug.gif)
RKK Andersdenkenden 10.05.09
Koning Zonder Land werd hij genoemd,
Nicolaas Jouwe (85), de Papoea-voorman die al 46 jaar in ballingschap woont in
Nederland. “De Indonesiers proberen mij op allerlei manieren binnen te krijgen
maar daar trap ik niet in”, zei Jouwe nog zo’n 20 jaar geleden. Hij zou naar
eigen zeggen niet rusten voordat het Papoeavolk van Nieuw-Guinea zich van de
wrede onderdrukker Indonesie had losgemaakt.
De smartelijke geschiedenis van de
Papoea’s weerspiegelt zich in de persoonlijke lotgevallen van Nicolaas Jouwe. In
1949 viel Nieuw-Guinea buiten de afspraken die Nederland en Indonesie maakte
over de onafhankelijk van Nederlands-Indië. Van 1948 tot 1962 was het gebied een
Nederlandse kolonie onder de naam Nederlands Nieuw Guinea. De toenmalige
Indonesische president Soekarno maakte evenwel aanspraken op Nieuw Guinea en
maakte zijn visie aanhangig bij de Verenigde Naties. Er ontstond een korte maar
hevige oorlog tussen Indonesië en Nederland in 1962 die aan Nederlandse kant aan
18 militairen het leven kostte. In 1962 werd het bestuur tijdelijk aan de
Verenigde Staten overgedragen nadat de Amerikaanse minister Robert Kennedy met
name zijn Nederlandse collega Joseph Luns had duidelijk gemaakt dat de VS de
aanspraken van Indonesie mbt Nieuw Guinea steunde. In 1963 kreeg Indonesië
zeggenschap over het gebied dat nu al jaren Irian Jaya heet.
Het lot van de Papoea’s was intussen
uiterst troebel. Verzet van papoea-strijders werd door de Indonesische regering
direct de kop ingedrukt en vele jonge Papoea’s die de Papoea-vlag of het insigne
van De Morgenster werden gevangen gezet. Nicolaas Jouwe week al in de jaren
zestig uit naar Nederland om daar als Voorzitter van de Nationale
Bevrijdingsraad van West-Papoea het onafhankelijkheidsideaal van zijn volk over
de hele wereld te vertolken. Jouwe is feitelijk de zoon van een stamhoofd op een
eiland voor de kust van Irian Jaya. Na 46 jaar ballingschap keerde Jouwe in
maart van dit jaar voor het eerst weer terug op Nieuwguinese grond. Hij sprak
met de Indonesische president Yudhoyono over “de toekomst van beide
landen”.
Nu lijkt het erop alsof Jouwe niet
langer een onafhankelijk Papoea nastreeft. Hij houdt de circa 10.000 Papoea’s
die in Nederland voor dat er welzeker een toekomst voor de Papoea-bevolking is
binnen de Indonesische eenheidsstaat. Zijn kleine huisje in Delft wordt
binnenkort gesloopt en Jouwe over- weegt Nederland voor Irian Jaya te verlaten.
Feitelijk staat zijn besluit al vast: hij zal met 85 jaar remigreren, dit jaar
nog. Misschien een illusie armer maar wel in het besef dat de rechte strijd ooit
gestreden is maar nu achterhaald doel omvat. Irian Jaya is met zijn immense
hoeveelheden goud in de mijnen rijp om ontgonnen te worden waarbij de baten
vooral aan de Papoea’s zelf zouden moeten toevallen. Voor Jouw ooit het moede
hoofd neerlegt onder ze zon van Yayapura (het vroegere Hollandia) wil hij met
eigen ogen zien dat het ideaal ook binnen de Indonesische context verwezenlijkt
kan worden. In Andersdenkenden spreekt hij vrijmoedig over verleden, heden en
toekomst.
|