|
15 januari 1999
TRANSCRIPTIE KRO-NETWERKUITZENDING 15 JANUARI 1999
INZAKE VLIEGRAMP BIJ BlAK (16 juli 1957)
-
(in beeld De Poel)
De Poel:
-
58 Mensen lieten het leven toen in 1957 een toestel van de KLM crashte in de
zee bij Nieuw Guinea in Irian Jaya. Het was destijds de grootste vliegtuigramp
in de Nederlandse luchtvaartgeschiedenis. De oorzaak bleef onduidelijk. Nu
meer dan 40 jaar later meldt zich een getuige die na dit ongeluk zegt een
spreekverbod opgelegd te hebben gekregen. Volgens hem zou het toestel zijn
verongelukt door een mogelijk onnodige manoeuvre. Het Partij van de Arbeid
kamerlid Rob van Gijzel neemt de verklaring zo serieus dat hij, ook in het
belang van nabestaanden, heropening eist van dat onderzoek. De feiten
komen van Sven Kockelmann.
-
(in beeld getypt over de tekst van de uitspraak van de Raad v.d. Luchtvaart) :
-
(in beeld landingsstrip bij nacht)
De Poel:
-
Biak, Nederlands Nieuw Guinea. Het is 16 juli 1957 half vier 's nachts
plaatselijke tijd. Vlucht KL 844 staat op het punt van vertrekken, bestemming
Amsterdam. Aan boord bevinden zich 9 bemanningsleden en 59 passagiers.
Alles wijst op een routinevlucht ...
-
(in beeld De Boer)
De Boer:
-
(in beeld motorgeronk, motor en draaiende propeller, deel van de romp, De Boer)
De Boer:
-
De piloot start het vliegtuig. Het vliegtuig gaat de lucht in. Tijdens de start zegt
hij "Beste mensen we vliegen naar Amsterdam, maar we gaan nog even de
lichtjes van Biak bekijken". Zonder verder uit te leggen waarom die dat zou
doen. .
Nou .... ik keek zo even en ... hé, hij maakt een andere bocht dan normaal is.
-
(in beeld cockpitinstrumenten; verkeersleiding geluiden te horen met motorgeronk)
-
(In beeld propeller en kaart uit een onderzoeksrapport)
De Poel:
-
De laatste vlucht van de "Neutron", een KLM-superconstellalion duurt alles bij
elkaar 4 minuten en 12 seconden. 58 Mensen verliezen het leven. Nooit eerder
beleefde de Mederlandse luchtvaart een ramp van die omvang. Maar de
toedracht blijft één groot vraagteken. De Raad voor de Luchtvaart komt er niet
uit. Zo is te lezen in dit rapport
-
(in beeld uitspraak Raad voor de Luchtvaart)
-
(in beeld De Boer met kaart)
De Poel:
-
De Boer:
-
(in beeld vliegtuig close up met motorgeronk)
De Poel:
-
Stem van Thijssen :
(in beeld man met bril, met ondertitel P. Thijssen, oud barman Biak)
-
(in beeld Fiat 600 op tropische palmweg)
De Poel:
-
(in beeld foto PT, febr. 56 - sept 57)
-
(in beeld barak op de nieuwe marinebasis "Sorido")
Stem van Thijssen :
-
(in beeld Thijssen)
Commentaarstem:
-
Thijssen:
-
(in beeld Thijssen met lachje)
-
Ja uh en zeker die op de fireflies vlogen, die vlogen tussen de palmbomen
door en die zeiden 's avonds aan de bar van ... eh Thijssen, kom morgen effe
een kopje koffie aanpakken. Als jij buiten staat met je koffie zo (doet
rechterarm omhoog), dan vlieg ik tussen die twee palmbomen door en dan ...
eh pats ... dan pak ik het wel van je aan .... Die mensen hielden van hun vak
hé ! En eh, die maakten ook wel eens een keer stuntjes.
-
(in beeld superconnie "proton" taxiënd op Blak)
Commentaarstem :
-
Thijssen :
-
Bij het vertrek hoorde ik captain Roos zeggen van: "maak maar licht in het
kamp,
(in beeld Thijssen)
dan maak ik een low pass over het kamp heen. Een low pass sat is dus een
eh, een overshoot, dus op lage hoogte over komen vliegen.
-
(in beeld reistas met daarop "crew")
Commentaarstem:
-
(in beeld gezagvoerder De Roos)
-
(in beeld Thijssen)
Thijssen:
-
(in beeld zonsopgang)
Commentaarstem:
-
Hoewel de vermoedens niet hard te maken zijn, deden volgens Thijssen in die
tijd bovendien de geruchten de ronde
(in beeld aantal marinemensen vnl. hofmeesters, in jolige pose)
dat de bemanning ook wel eens te veel gedronken konden hebben. Iets wat in
die tijd op Biak eerder regel dan uitzondering was. Maar zekerheid is er niet,
want de laatste uren voor vertrek zijn nooit onderzocht en Thijssen is nooit
gehoord.
-
(in beeld Thijssen)
Thijssen :
-
Waarom niet? Ik heb tegen mijn eh vrienden, mijn vermoedens geuit. En dat is
ter sprake ... dat is te horen gekomen, eh door officieren ... en één van die
officieren zei tegen mij, "wat hier in de bar gebeurt dat mag niet niet naar
buiten komen.
-
Commentaarstem :
-
Thijssen:
-
Commentaarstem :
-
Thijssen (aarzelend) :
-
Commentaarstem :
-
Thijssen :
-
(in beeld De Boer)
Commentaarstem:
-
De Boer:
-
Commentaarstem:
-
(in beeld vliegtuigstoel)
-
De Boer:
-
En dat gaat zo vlug, je hebt geen tijd om te schrikken, je hebt geen tijd om pijn
te voelen. Om kort te gaan, ik heb een black out gehad ... heel kort maar, ik
weet niet hoe lang, halve seconde, halve minuut, en toen ik weer bijkwam toen
zat ik nog netjes in mijn gordel vast en alles was donker. 't Licht was uit, ik
voelde een vreselijke pijn, want toen het ding het water raakte is alle brandstof
- benzine, het was nog een propellertoestel - is ontploft, en door die hitte van
die steekvlam ben ik gegrilled.
-
(in beeld zon)
-
(in beeld De Boer, pols met brandlittekens)
-
26 jaar ... punt uit. Maar ja, ik ben verder niet in paniek geraakt, en wat ik wel
deed was proberen om die belt los te krijgen. En op een gegeven moment, klik,
was die belt los, en zodra die los was ben ik opgestaan. Ik zat achteraan links.
Die hele romp was open, dus ik kon zo het water inspringen.
-
(in beeld primitieve Papoea's, niet van Biak)
Commentaarstem:
-
De Boer:
-
Commentaarstem:
-
(in beeld de "neutron")
-
(in beeld Kamerlid Van Gijzel)
-
Van Gijzel:
-
Ja ik vind dat dit eh opnieuw uitgezocht moet worden, Ik vind dat je dit dus niet
moet laten zitten. Er zijn hier eh ... um 11 overlevenden geloof ik bij deze ramp
geweest. Eh, er zit een jongetje bij die zijn ouders, broertjes en zusjes
verloren heeft. Het leven van die man is natuurlijk toch um eh ja onherstelbaar
beschadigd. Zo iemand heeft gewoon recht om te weten wat er toen gebeurd
is .. En als dat, als dat veroorzaakt is door drankgebruik of stunten, dan moet zo'n man dat eh ... eh weten, ongeacht
eventuele
financiële consequenties die daaraan vastzitten.
Commentaarstem:
Dus opnieuw openheid van zaken?
-
Van Gijzel:
-
"Ik vind dat hier opnieuw openheid van zaken moet komen en het belangrijkste
element daarbij vind ik, is dat nu naar buiten gekomen is dat iemand zegt: "ik
heb 41 jaar een spreekverbod gehad. Ik ben getuige geweest, ik ben nooit
gehoord. Ik heb het willen vertellen en het mocht niet. Maar dit en dit is er aan
de hand, en ik heb dit nergens in de officiële documenten terug kunnen
vinden. Maar eh, de hele constructie zou er anders uit zien als men mij
gehoord had.
-
(in beeld De Boer)
Commentaarstem:
-
Hoe graag wilt u de onderste steen boven?
De Boer:
Dat heel graag eh ... kijk niet zozeer voor mij maar wel voor die andere
mensen, de nabestaanden. Want als er 58 doden zijn, ja dan zijn er altijd
honderden nabestaanden. Niet alleen familie, maar ook vrienden en .....
Ook voor reacties op deze herinneringen kun je terecht op het prikbord/forum.
|