EEN RONDGANG LANGS ENKELE PTT-INRICHTINGEN IN EN OM HOLLANDIA. 1950-1962.
Hollandia:
Meest oostelijke vestiging van het vroegere Nederlands Oost Indië,
ontstaan uit een militaire nederzetting. op 7 maart 1910 door
de commandant, kapt . F.J.P. Sachse, "Hollandia" gedoopt.
Werd standplaats van een Nederlands bestuurs-ambtenaar.
(gezaghebber of controleur BB.)
Op 19 april 1942, in de Pacific-oorlog, door de Japanners
bezet, die er een marine- en luchtmacht-steunpunt van maakten.
Vliegvelden te Sentani, 40 km het binnenland in, west van de
haven.
Eind april 1944 door de Amerikanen veroverd, die er een
grote vooruitgeschoven "basis" vestigden voor de aanval op
Japan. Code-woord voor de basis was "Base- G" . Deze Amerikaanse
basis, Base-G, besloeg een groot gebied in de wijde omgeving
van het oorspronkelijke plaatsje Hollandia. Met de Amerikaanse
troepen kwamen ook Nederlandse bestuurs- ambtenaren mee.
Na afloop van de oorlog in de pacific, medio augustus 1945,
trokken de Amerikanen weg. In december 1945 de vloot, in
januari 1946 het leger. Veel gebouwen, goederen en voorraden
werden achtergelaten, veelal vernield, o.a. vliegtuigen.
Van deze goederen, voor raden en gebouwen hebben de
Nederlanders, vooral in het begin, een dankbaar gebruik
gemaakt. O.a . radio- en telefoon- materiaal .
Hollandia werd de hoofdplaats van de nieuwe Nederlandse
residentie Nieuw-Guinea.
Op 27 december 1949 vond de overdracht plaats van de
Nederlandse souvereiniteit over Nederlands-Indie aan de
Republiek Indonesia. De residentie Nieuw-Guinea bleef echter
onder Nederlands Bestuur in de vorm van een "Gouvernement"
onder een Gouverneur. Hoofdplaats "Hollandia.
De zetel van de gouverneur werd voorlopig Hollandia-stad,
later Hollandia-binnen genoemd, 11 km west van het
oorspronkelijke Hollandia, dat eerst Hollandia-basis, daarna
Hollandia-haven en tenslotte weer "Hollandia" werd gedoopt .
Vele Amerikaanse namen zijn in gebruik gebleven, b.v.:
- Skyline, het radio-zendstation;
- Hotorpool, tijdelijk in gebruik geweest als PTT-radiobedrijfs-
centrale. 2 km west van HOllandia-binnen.
- APO ( - Army Post Office) -kamp . Eerst huisvesting voor werkkrachten, later tijdelijke onderbrenging van het
postkantoor Hollandia.
- Dock 2, van 1954 af vestiging van gouvernements-kantoren en
later ook van het bij-postkantoor Hollandia-Noordwijk.
- Dock 5, 8 en 9. Van 1953 af woonwijken, officieel Noordwijk" genoemd. In de volksmond (afhankelijk van
ligging en bewoners) : " Hemelpoort" , "de Zevende Hemel"
resp. "het Tranendal" geheten.
- De benaming " Base- G" is alleen blijven voortbestaan voor
een schitterend zeestrand aan de noordzijde van kaap Soeadja, waar het zeer aangenaam toeven was.
Op deze landtong werd later het PTT-radio-ontvang-station
gebouwd, dat gemakshalve ook maar "Base-G" werd gedoopt.
1 oktober 1962 werd Ned.-Nieuw-Guinea via een tussenbestuur
door de Verenigde Naties, aan Indonesië overgedragen.
De benaming "Hollandia" werd door de Indonesiërs veranderd.
------------------
Op de kaart zijn de volgende punten aangeduid:
1. Hollandia-binnen. Hoofdbestuur PTT tot augustus 1960
2. Radio- zendstation "Skyline " .
3. Hamadi . Papoea opleidings- instituut.
4. Hollandia. Hoofdbestuur PTT van augustus 1960 af.
5. Noordwijk.
6. Radio-ontvangstation "Base G" met ionosfeer-peiler en
zonneruis-meter.
Scheeps-radiostation (kust- station) "Hollandia-Radio."
7. Ifar.
8. Vliegveld "Sentani" .
Reacties op dit artikel via het forum
|