EEN RONDGANG LANGS ENKELE PTT-INRICHTINGEN IN EN OM HOLLANDIA. 1950-1962.

Hollandia:

Meest oostelijke vestiging van het vroegere Nederlands Oost Indië, ontstaan uit een militaire nederzetting. op 7 maart 1910 door de commandant, kapt . F.J.P. Sachse, "Hollandia" gedoopt.

Werd standplaats van een Nederlands bestuurs-ambtenaar. (gezaghebber of controleur BB.)

Op 19 april 1942, in de Pacific-oorlog, door de Japanners bezet, die er een marine- en luchtmacht-steunpunt van maakten. Vliegvelden te Sentani, 40 km het binnenland in, west van de haven.

Eind april 1944 door de Amerikanen veroverd, die er een grote vooruitgeschoven "basis" vestigden voor de aanval op Japan. Code-woord voor de basis was "Base- G" . Deze Amerikaanse basis, Base-G, besloeg een groot gebied in de wijde omgeving van het oorspronkelijke plaatsje Hollandia. Met de Amerikaanse troepen kwamen ook Nederlandse bestuurs- ambtenaren mee.

Na afloop van de oorlog in de pacific, medio augustus 1945, trokken de Amerikanen weg. In december 1945 de vloot, in januari 1946 het leger. Veel gebouwen, goederen en voorraden werden achtergelaten, veelal vernield, o.a. vliegtuigen. Van deze goederen, voor raden en gebouwen hebben de Nederlanders, vooral in het begin, een dankbaar gebruik gemaakt. O.a . radio- en telefoon- materiaal .

Hollandia werd de hoofdplaats van de nieuwe Nederlandse residentie Nieuw-Guinea.

Op 27 december 1949 vond de overdracht plaats van de Nederlandse souvereiniteit over Nederlands-Indie aan de Republiek Indonesia. De residentie Nieuw-Guinea bleef echter onder Nederlands Bestuur in de vorm van een "Gouvernement" onder een Gouverneur. Hoofdplaats "Hollandia.

De zetel van de gouverneur werd voorlopig Hollandia-stad, later Hollandia-binnen genoemd, 11 km west van het oorspronkelijke Hollandia, dat eerst Hollandia-basis, daarna Hollandia-haven en tenslotte weer "Hollandia" werd gedoopt .

Vele Amerikaanse namen zijn in gebruik gebleven, b.v.:

• Skyline, het radio-zendstation;



• Hotorpool, tijdelijk in gebruik geweest als PTT-radiobedrijfs- centrale. 2 km west van HOllandia-binnen.



• APO ( - Army Post Office) -kamp . Eerst huisvesting voor werkkrachten, later tijdelijke onderbrenging van het postkantoor Hollandia.



• Dock 2, van 1954 af vestiging van gouvernements-kantoren en later ook van het bij-postkantoor Hollandia-Noordwijk.



• Dock 5, 8 en 9. Van 1953 af woonwijken, officieel Noordwijk" genoemd. In de volksmond (afhankelijk van ligging en bewoners) : " Hemelpoort" , "de Zevende Hemel" resp. "het Tranendal" geheten.



• De benaming " Base- G" is alleen blijven voortbestaan voor een schitterend zeestrand aan de noordzijde van kaap Soeadja, waar het zeer aangenaam toeven was. Op deze landtong werd later het PTT-radio-ontvang-station gebouwd, dat gemakshalve ook maar "Base-G" werd gedoopt.

1 oktober 1962 werd Ned.-Nieuw-Guinea via een tussenbestuur door de Verenigde Naties, aan Indonesië overgedragen. De benaming "Hollandia" werd door de Indonesiërs veranderd.

------------------

Op de kaart zijn de volgende punten aangeduid:

1. Hollandia-binnen. Hoofdbestuur PTT tot augustus 1960

2. Radio- zendstation "Skyline " .

3. Hamadi . Papoea opleidings- instituut.

4. Hollandia. Hoofdbestuur PTT van augustus 1960 af.

5. Noordwijk.

6. Radio-ontvangstation "Base G" met ionosfeer-peiler en zonneruis-meter. Scheeps-radiostation (kust- station) "Hollandia-Radio."

7. Ifar.

8. Vliegveld "Sentani" .

Reacties op dit artikel via het forum